Het allerlaatste nieuws over complementaire en integrale zorg

26 maart 20203 mei 2020

Tips hoe je angst kan verminderen

Elke crisis biedt kansen

Een crisis vraagt om flexibiliteit, snel handelen. En het maken van snelle, onverwachte wendingen doet iets met ons als mens. De welbekende ‘vecht-vlucht-bevries modus’ zal je niet vreemd in de oren klinken. Niet iedereen kan meteen in kansen denken, bijvoorbeeld omdat enorme zorgen of gevoelens van angst hem/haar in de weg staan. Vanwege gezondheid bijvoorbeeld. Niet gek met het Corona virus op de loer. Of vanwege financiën, ook niet gek als je CAM-therapeut en/of ZZP’er bent met alle beperkingen die de overheid in de strijd tegen het Corona crisis nu bepaald heeft en bij velen voor het cancelen van afspraken zorgt.

Angst is een slechte raadgever

Hoewel angst in deze tijd wellicht zeer logisch en verklaarbaar kan zijn, is angst ook nu niet onze beste raadgever. Angst kan verlammend werken en we zagen bij cliënten dat zij afspraken annuleerden, waardoor hun gezondheidsproces of ontwikkelingsproces stagneerde, wat juist niet de bedoeling is.

Onze therapeuten hielpen cliënten om accounts aan te maken waarmee de drempel naar beeldbellen, zoals bijvoorbeeld via Zoom, Weseedo of Google Hangouts verlaagde.* Zij weten hoe ze met weerstand om moeten gaan. Ook ontdekten zij alternatieven zoals beeldbellen via Skype of Whereby, waar de ander geen account aan hoeft te maken als ze al een whatsapp gebruiker zijn of wanneer zij geen enkel social media account gebruiken, maar wel een smartphone of een laptop/pc met webcam hebben.

* AVG Proof versies
En kijk HIER voor meer informatie omtrent veilig beeldbellen / thuiswerken tijdens de Corona Crisis volgens de Autoriteit Persoonsgegevens.

Vanuit VIV zijn handleidingen opgemaakt en onder alle leden verspreid, zodat iedereen vanaf dinsdag online mogelijkheden voor hun cliënten had.
In onze besloten groep stelden onze leden hun vragen en wisselden leden adviezen uit. Fantastisch om te lezen! Angsten zijn benoemd, zorgen uitgesproken en oplossingen aangedrage. In het aankijken en erkennen van wat aanwezig is was het mogelijk om emoties, en ook de angst, weer los te laten.

De kracht van verbinden en communiceren

Therapeuten zochten en vonden intercollegiale ondersteuning en konden er op professionele werkwijze voor hun cliënten blijven en tips in hun praktijk doorvoeren en aan hun klanten meegeven.

VIV leden slaan de handen ineen en wisselen tips en successen uit

Tips van onze therapeuten om angst te verminderen

Het is onmogelijk om alle tips van al onze therapeuten hier te delen, maar één van onze betrokken leden heeft een aantal praktische tips en ervaringen verzameld en tot onderstaande overzicht samengevoegd:

Irma Nooteboom

De ergste stress is de stress waar je niet van weg kunt. Angst is er in gradaties, van je zorgen maken en ondertussen doorgaan, tot paniekaanvallen en niet meer kunnen slapen/functioneren. Veel tips die bij angst normaal goed werken, werken nu niet.

Mijn tips:

De angst bij anderen erkennen, bij jezelf er laten zijn en ruimte geven (=iets anders dan groter maken).
Herkennen wanneer de angst groeit, bijv door op social media te blijven hangen of de buurvrouw op je in laten praten. Vermijd deze situaties.
Zoek situaties op waarvan je merkt dat die een positief effect op je hebben: de natuur opzoeken (zolang dat nog mag) spelletjes doen, vriendin bellen, nieuwe recepten uitproberen, de zolder opruimen nu je er tijd voor hebt.
Wees alert op verslavingen als de echte wereld even niet zo leuk is, zoek in plaats daarvan gezonde afleidingen.

Bregje Jonkhart

Ik werk zelf veel met psychk en doe elke avond overtuigingen. Wat werkt is voor iedereen een beetje anders, want het hangt af van de onderliggende overtuigingen . Ik merk dat de gedachten en gevoelens voor wat mij zelf overkomen kunnen verschillen van wat ik voel dat een ander kan overkomen, zoals je dat bijvoorbeeld naar ouders kan hebben. Voor mij persoonlijk werken overtuigingen die te maken hebben met vertrouwen op een hoger plan, overgave, liefde kiezen boven angst het beste. Ik merk ook aan mijn cliënten dat dit hen rust brengt. De methoden die ik hiervoor gebruik hebben het effect dat ze mensen ook echt helpen om hen uit de angst stand te komen, ongeacht waar die angst ook over gaat.

Wil je meer weten over hoe Psych-k werkt? Kijk dan dit filmpje van Bruce Lipton: rewrite your mind (in 15 minuten).

Andrea Luijten

Een vervolgstap na de tips van Irma in het erkennen van angst is deze te voelen in je lijf, met je aandacht erbij blijven en dan in jezelf op laten komen, vanuit onderbewuste: Wat heb ik nodig? Vervolgens kun je voor jezelf gaan zorgen door het in je beleving op te roepen of door een verzoek te doen aan een ander.

Als je naar een herinnering van bijvoorbeeld liefde of ontspanning gaat, wordt de angst minder en heel je jezelf een stukje!

Onze emotionele balansoefening die je in kunt zetten bij angst en andere emoties, helpt je om de balans te herstellen:

Denk aan het onprettige gevoel. Voel het in je lichaam. Geef er een score van 1 tot 10 aan. 1 is heel licht en 10 is verschrikkelijk.
Geef het onprettige gevoel een naam. Bijvoorbeeld; verdriet, zorgen, onzekerheid, boosheid, angst. Of misschien iets poëtisch: angstig kind, woeste draak of twijfel-ik. Denk niet te lang na, maar kies een naam die in je opkomt. Dit is een deel van jou.
Denk aan het onprettige gevoel en leg nu je linkerhand op je hart en je rechterhand op je buik. Maak een ronde strelende beweging met je rechterhand over je buik. Zeg de naam van het deel en dan: “Oké, je mag er zijn”. Tel tot 20 terwijl je over je buik blijft strelen en je hand op je hart hebt.
Stel je vervolgens voor dat je aan het strand loopt en je fijn voelt. Zie het voor je, hoor de geluiden en voel in je lijf hoe het is. Zet 20 rustige stappen terwijl je doorgaat met de bewegingen over je buik en je hand op je hart.
Beweeg je ogen vervolgens rustig van links naar rechts (20 keer), zonder je hoofd te bewegen.
Ga na welke score je nu aan je gevoel geeft.
Als je wilt kun je dit meerdere keren herhalen tot je het gewenste resultaat hebt.

Léonne Meijs

Ik kan me helemaal vinden in bovenstaande berichten Waar ik vaak mee werk is de vraag of ze ‘in het nu’ zijn. Vaak zijn we in Verleden of Toekomst. Ik geef wat psycho educatie over de werking van het brein en de onlosmakelijke verbinding met onze ademhaling. Ik laat ze dat ervaren en geef vervolgens bijvoorbeeld een oefening mee. Eén van de meer eenvoudige oefeningen die ik dan met ze doe is een luisteroefening 3 minuten ademhalen.

Martin de Witte

Als EFT (Emotional Freedom Techniques) werk ik veel met mensen die last hebben van angst. Meestal is dat rond situaties die ze in het verleden hebben meegemaakt, waarbij, als ze daaraan terugdenken, nog steeds angst kunnen oproepen, maar het kan nu natuurlijk ook in het kader van Corona zijn.Waar het om gaat is dat je bij angst eigenlijk uit verbinding gegaan bent met jezelf, om wat voor reden dan ook. Daardoor reageer je primair. Stel jezelf een aantal keren deze vraag:

Wat zou er gebeuren als ik weer verbinding kan maken met mijzelf? Met mijn hart?
Wat zal dan veranderen?

De tijd staat in het teken van verandering en het hervinden van verbinding, zowel met jezelf als met de mensen om je heen en niet te vergeten de natuur.

LAAT JIJ DE ANGST REGEREN OF REGEER JIJ DE ANGST?

We merken dat er door alle berichtgevingen veel angst is onder mensen, ook onder de klanten van onze leden. Angst om ziek te worden, de deur uit te gaan, mensen nu alleen te laten, niet te zien, etc. Maar ook de angst om banen te verliezen, angst om geen werk meer te hebben, angst of er wel genoeg eten is, angst, angst, angst, angst ……..

Hoe ga je hier zelf het beste mee om en hoe kan je hier als therapeut nu het beste mee omgaan ten aanzien van je klanten?

Verstandelijk geredeneerd weten we heus wel dat we altijd een keuze hebben. Alleen op het moment dat angst en verstand in conflict komen is de kans groot dat angst overwint. En hoe kan je daar nou het beste mee omgaan? Op welke manier raakt de angst jou?

Kunnen we de gegeven situatie als een mogelijkheid tot verandering zien? Waar word je op uitgedaagd nu? Kunnen we creatief zijn in de oplossingen? Welke mogelijkheden ontstaan er? Welke mogelijkheden zie je zelf? Alle veranderingen gaan gepaard met weerstand. Als klant geven je de tip aan te geven wat je moeilijk vindt nu en aan therapeuten om te vragen waar de weerstand in zit.

Wil je iets van inspiratie opdoen, dan is dit filmpje van Jan Rotmans een tip!

Wij van VIV ondersteunen leden en hun klanten in deze uitdagende periode. We zullen er dan ook alles aan doen om jullie behulpzaam te zijn met tips en adviezen. We denken met jullie mee en delen onze bevindingen. Klanten kunnen terecht op deze pagina, waar wij van VIV reageren en je antwoorden kan krijgen van zowel onze professionals, specialisten en ons bestuur.

Tot slot een bericht voor onze leden: houd onze besloten Facebookpagina in de gaten, daar ontstaat een inspiratiebron en uitwisseling van informatie door en voor elkaar. Uiteraard komt dat wat belangrijk is voor jouw praktijkvoering ook in onze nieuwsbrief aan jou!

Blijf gezond en let op jezelf!

18 maart 202018 maart 2020

Ben jij als ZZP’er vogelvrij of een vrije vogel?

Een vrije vogel of vogelvrij?

“Leef jij als een vrije vogel, of leef je vogelvrij”, kwam in de live toespraak van Premier Rutte op woensdagavond 16 maart om 19.00 uur.

Wat deed die toespraak met jou? Wat gaat het met onze samenleving doen?
Ik houd van mijmeren, filosoferen en ook daarbij soms discussiëren. Het vergroot mijn wereld en daagt mij uit tot het houden van een open mind en het stretchen of veranderen van mijn eigen kijk, visie en gedachten over (on)mogelijkheden.

Winter isn’t forever
Winter is always followed by Spring
And it’s how to take advantage of whatever season you’re in
~ Tony Robbins ~

Afgelopen zondag zat ik buiten met mijn zus, te luisteren naar een toespraak tijdens een persconferentie met de ministers Bruno Bruijns en Arie Slob op de radio en beiden pinkten een traantje weg toen wij op ons Nederlander zijn aangesproken werden en voelden daarin de verbondenheid die de boventoon voerde. Allebei dachten we aan een toespraak van koningin Wilhelmina tijdens de Tweede Wereldoorlog. (Waar we zelf natuurlijk niet zelf bij geweest waren, maar blijkbaar wel direct die associatie bij ons opriep).
We vonden het heftig, keken elkaar aan, dachten aan onze moeder die in de kwetsbare groep valt qua aandoening en aan onze vader, schoonouders, ooms en tantes die allemaal in de kwetsbare groep vallen qua leeftijd. Het was een historisch gevoel van saamhorigheid dat wij samen voelden, wij hadden dat allebei nog niet eerder op deze manier gevoeld.

We voelden de zorgen en kracht tot inspiratie tegelijkertijd. We voelden de kwetsbaarheid en dreigementen, maar ook de opgelegde druk en beperkingen. En toch was het gevoel dat het meest overheerste, het gevoel van hoop en saamhorigheid. Het samen voelen van die emoties en het uitspreken ervan was fijn! Het ging voorbij aan klagen, stress en angst. Het ging in op de diepere lagen, het ging van hart tot hart. En vanuit het hart mag er zijn wat er is, zonder oordeel. Er werd uitdrukking gegeven aan realiteit van dat wat er is en daarmee werd de wezenlijkheid die erkenning in zich draagt geraakt.

We bleven niet meer hangen en het klagen (wat daarvoor nog wel aanwezig was) stopte. We gingen kijken naar mogelijkheden, ons afvragen wat scholen nu konden doen en hoe dit een positieve bijdrage zou kunnen leveren voor de toekomst, ook op langere termijn.

De meeste mensen deugen

Ik voelde het ook weer in de toespraak van Premier Rutte, samen!
Voor elkaar zorgen, het samen doen en er op lange termijn ook samen de vruchten van plukken. We zijn samen Nederlander en hebben de verantwoordelijkheid zorg te dragen voor onszelf, de ander, elkaar!

Niet raar dat Rutger Bregman vervolgens bij De Wereld Draait Door zit. Zijn boek ‘De meeste mensen deugen’ heb ik in één ruk beluisterd (ik houd van luisterboeken) en wauw, wat een boek! Onderzoeken wijzen uit dat mensen in tijden van crises júist elkaar vinden, helpen en samen gaan werken. Jammer dat dit minder het nieuws bereikte, tot nu toe dan, want hoe fijn zijn de positieve berichten die nu oppoppen van mensen die zich beschikbaar stellen om anderen te helpen. Zich vrijwillig aanbieden in de zorg, nu hun eigen werkzaamheden gecanceld zijn.

Kunnen bewegen ongeacht je emoties, dat is pas vrijheid!

Persoonlijk ben ik steeds weer gecharmeerd van Rutger Bregman, zo ook gisterenavond in de aflevering van De Wereld Draait Door
Mensen schieten in de angst of negeren angst en de kracht zit in het erkennen van wat aanwezig is. Als dat angst is, is dat angst. Bewustzijn op je gevoelens, erkennen dat je voelt wat je voelt, accepteren dat het er is en dat het je beïnvloedt en vervolgens tóch actie ondernemen. Actie ondernemen ondanks gevoelens, dat is vrijheid, als je het mij vraagt.

Heb je het gevoel dat je ‘vogelvrij’ of ‘zo vrij als een vogel’ bent? Besef dan dat de gedachte waar je voor kiest, je gevoel en je drive tot ondernemen beïnvloedt.

Sociaal vertrouwen is hoog in Nederland, zeker in vergelijking met Amerika, zegt ook Rutger Bregman. Wat geleverd wordt aan kwaliteit in Nederland is ook hoog.
“Rampen halen het beste in mensen naar boven”, dat is toch mooi om maar weer eens te horen!

Ja, er is gehamsterd, maar meer dan voor de kerst? Als ik de berichten hoor is dat niet het geval, maar zijn de supermarkten niet voorbereid op meer inkopen van mensen in deze tijd van het jaar.
Maar los van de uitzonderingen is het gedrag van mensen sociaal. Krijg ik een appje of ik nog paracetamol heb voor een ziek kind en geven we een strip van onszelf weg in het vertrouwen dat het bij ons terugkomt als wij zelf tekort krijgen en het nodig mochten hebben.

Mensen laten het beste van zichzelf zien

Er komen veel initiatieven naar boven, niet alleen vanuit de overheid, of misschien juist niet in eerste instantie vanuit de overheid, want zij hebben even andere bezigheden. Mensen slaan de handen ineen, bundelen krachten. Niets geen nare verhalen over plunderingen in de supermarkt, maar samenwerken, elkaar helpen oplossingen te vinden en klaar staan voor elkaar. Hoe mooi is het dan dat burgers niet afwachten en ondertussen wel op een positieve manier zich inzetten, aanbieden, dienstbaar opstellen! Ik word er blij van!

juist zijn de eerste burger initiatieven niet vanuit de overheid, want zij hebben even andere bezigheden. Mensen slaan de handen ineen, bundelen krachten. Niets geen nare verhalen over plunderingen in de supermarkt, maar samenwerken, elkaar helpen oplossingen te vinden en klaar staan voor elkaar.
Hoe mooi is het dan dat burgers niet afwachten en ondertussen wel op een positieve manier zich inzetten, aanbieden, dienstbaar opstellen!
Ik word er blij van!

Hoe vrij kan je je voelen?

Dan nog even de aanleiding die ik voelde om een blog te gaan schrijven en dat is mijn verbinding en herkenning in de wereld van ZZP’ers. Als coach, trainer, praktijkhouder en ondernemer ben ik continu in beweging als ZZP’er. Zijn ZZP’ers vrije vogels die zich wel redden? Waarschijnlijk de zelfstandigen die hier bewust zelf voor gekozen hebben wel, mooi verwoord door Felix Rottenberg.
Maar heel veel ZZP’ers zijn geen ZZP’er by choice, hebben hier niet bewust voor gekozen.

VIV leden zijn mensen die zelf voor hun eigen praktijk gekozen hebben, dat durf ik als VIV lid en secretaris wel te stellen. Maar een andere vraag is of iedereen ervoor gekozen heeft om een eigen praktijk op te bouwen en zelfstandig, onafhankelijk ondernemerschap te bereiken. Hoe is dat bijvoorbeeld voor jou?

Het biedt een kans om hier iets mee te doen!

Elke crises gaat gepaard met kansen

“Heeft elke praktijkhouder, complementaire werkende therapeut bewust voor zelfstandig ondernemerschap gekozen?”

“Nee”, durf ik met stelligheid te zeggen.
Wat zijn motivaties voor mensen om een eigen praktijk te starten?

Mensen willen helpen
Eigen hart willen volgen
Uit vaste, vastgeroeste kaders willen stappen
Vanuit een geloof in een methodiek deze willen verspreiden, er mensen mee willen dienen
Een bijdrage willen leveren aan een groter geheel en het gevoel hebben dat op deze manier te kunnen.

Kort gezegd gaat het om mogelijkheden zien die ze niet in een andere vorm kunnen vinden, welke niet, of eerder gezegd zelden, tot doel hebben of hadden om het ondernemerschap te voeren. En dat is wat we nu merken. Waar ZZP’ers die dit nu voelen en naar mogen kijken. Eenieder wordt nu uitgedaagd tot het toelaten van ‘nare gevoelens’ en zich hiermee te verbinden om ze te transformeren. Wat een kans dat er nu zoveel tegelijk zijn die deze transformatie in eenzelfde periode kunnen ondergaan.

Zorg goed voor jezelf, de ander, elkaar!
Blijf gezond en tot onze volgende ontmoeting.

Vitale groet, Léonne Meijs

Secretaris VIV, zelfstandig praktijkhouder & ZZP’er, coach, trainer, dochter, partner, vriendin, maar bovenal nu een betrokken Nederlands burger

23 december 2019

Succesvolle therapeuten!

Wat betekent succesvol voor jou?

Wanneer val je onder de categorie ‘succesvolle therapeuten’? Is dat niet subjectief? Wij gaan op onderzoek uit…

Als therapeut, coach, zorgprofessional ben je gestart vanuit een hartewens. Dit zien en horen we bij al onze VIV-leden terug. En binnen die hartewens zit het delen van kennis. Kennis voor mensen die dat nodig hebben om te kunnen groeien, zich verder te kunnen ontwikkelen, te helen, beter te worden. Zich neer te zetten als een bewust, ontwikkeld mens en succesvolle therapeut.

Alleen naast het therapeut zijn zit er ook een zakelijke uitdaging. Je bent opgeleid in een beroep, een professie, een ambacht. Daarbij zijn de vaardigheden van het ondernemerschap niet standaard opgenomen. Wat maakt succesvolle therapeuten succesvol? Na het opstarten van je bedrijf mag je ook zakelijk gaan ondernemen en je bedrijf en jij als werknemer binnen je eigen bedrijf gaan zien. Dat is één van de aspecten.

Tijd om te reflecteren

Het einde van het jaar nodigt uit de stilte in te gaan, te reflecteren op wat is geweest. Bij veel bedrijven ook een tijd van ‘beoordelen’. Ook succesvolle therapeuten nemen zichzelf onder de loep. Wij nodigen je uit deze tijd van reflecteren te gebruiken om te kijken naar hoe jij het afgelopen jaar als werkemer van jouw praktijk hebt gedaan. Even een andere wending …

Ben jij de ideale werknemer voor je bedrijf?
Wat doe je goed en wat kan beter?
Wat zijn punten om verder te onwikkelen?
Hoe is je inzet?
Hoeveel uur/dagen werk je?
Wat is de waarde die tegenover deze inspanningen staat?
Staat het leveren en ontvangen van waarde in balans? Kan je jezelf ook het bijbehorende salaris uitkeren?

Ken je doelen

“Ken je doelen en ken je cijfers. Weet waar je voor gaat en waar je voor staat”, dat is wat we van succesvolle ondernemers terug krijgen. Welke doelen ga jij neerzetten voor 2020 en hoe ga je dat monitoren? Vind je dit allemaal gedoe? Maak het dan speelser en zie het ondernemen als een spel. Hoe speel jij het spel in 2020?

Zijn de regels van het spel je bekend en kan je er mee aan de slag!

Waarschijnlijk heb je al gemerkt dat je kennis alleen niet voldoende is om succesvol te zijn. De een flyert, de ander krijgt klanten via mond tot mond reclame en weer een ander is succesvol met de digitale mogelijkheden. Hoe zit dat met jou?

Hoe vinden mensen jou?
Welke mogelijkheden benut jij?
En haal jij met je website klanten binnen?

Het digitale netwerk wordt steeds belangrijker om nieuwe aanwas van klanten te genereren. Als het gaat om communicatie uitingen (denk aan je website, sociale media, e-mail) is het belangrijk dat je een uitingsvorm kiest die bij jou past.
Daarna neem je de ander – je beoogde klant – als uitgangspunt. Hoe benader jij normaliter jouw klanten? Wat spreekt jouw klanten aan in jou? Vinden zij dat terug in jouw digitale uitingen?

TIP:
Kijk eens als een buitenstaander naar je bedrijf/praktijk, wat kan er verbeterd worden? En wat is er al op orde? Hoe is het met je time-management gesteld? Laat jij je leven door je klanten in het kader van altijd bereikbaar zijn of kan je ook echt uitschakelen?

Nu is het de tijd om te reflecteren op het afgelopen jaar. Zowel op jezelf als op je bedrijf. Neem er de tijd voor en schrijf op wat je bevindingen zijn. Zet je doelen voor 2020 neer en schrijf ze op. Hoe voel je als je je doelen hebt behaald? Wat wordt er allemaal mogelijk daardoor?

We wensen je mooie feestdagen en een inspirerend en vitaal 2020!

Persoonlijk Ontwikkel Plan, POP

Hoe staat het met jouw POP (Persoonlijk Ontwikkel Plan) en je targets?
Heb je doelen gesteld voor 2019 en deze behaald? Hoe heb je hierop bijgestuurd en wat hiervan neem je mee voor 2020?

Elke Therapeut, Coach, Zorgprofessional doet aan na- en bijscholing, blijft zich ontwikkelen. Persoonlijk en professioneel ontwikkelen. Met ontwikkelen, nieuwe dingen, vaardigheden of technieken leren, blijf je bij in je vak. En kun je bij blijven in de ontwikkeling van jouw onderneming, het vakgebied en de markt.
Het is onderdeel van je loopbaan. Kijk jij er zo wel eens naar?

Een POP, persoonlijk ontwikkelingsplan is een hulpmiddel om richting te geven aan de ontwikkeling in je onderneming. In het werk. Stel doelen en maak afspraken met jezelf. Vervolgens de uitdaging om die doelen en bij behorende kaders, grenzen te bewaken en de afspraken met jezelf na te komen. Veel professionals schakelen hiervoor een coach in, maar je kan ook een buddy-groepje samenstellen en/of het inbrengen bij je intervisie. Succesvolle therapeuten blijven zich ontwikkelen!

Veel succes met jouw POP, Persoonlijk Ontwikkel Plan
Download hier een voorbeeld

27 november 201928 oktober 2020

Eindejaarscheck coaches en therapeuten

Checklist met 3 belangrijke zaken die je voor het eind van het jaar gedaan moet hebben

Het einde van het jaar nadert en de neiging bestaat om opgeslokt te raken in de drukte en waan van alledag, maar juist nu is het een tijd om ruimte te maken voor jezelf en het opmaken van de balans. Het helpt je om koers te bepalen voor volgend jaar en keuzes te maken in wat aandacht krijgt volgend jaar en wat niet. Meten = weten en tegelijkertijd vinden we dat vaak het meest spannend. De meeste ZZP’ers kijken naar hun banksaldo en bepalen op basis daarvan hoe goed het gaat. Maar je wil ook reserves opbouwen, salarisverhoging, sparen voor je pensioen en jezelf eens een vette winstuitkering geven, toch?!

Als download hebben we een eindejaar checklist voor je opgesteld met hieronder 3 belangrijke zaken die je eraan toe kan voegen.

3 belangrijke zaken die je voor het eind van het jaar gedaan moet hebben

Verzamel data
Hoe was afgelopen jaar voor jou? Hoeveel uren heb je in je praktijk gewerkt? Hoeveel uren waren facturabel? Waar heb je winst gemaakt? Waar verlies geleden? En wat is je marge? Vragen waar je gegevens op kan verzamelen en je koers op kan bepalen. Welke marketing activiteiten waar het meest rendabel? Welke social media posts het best bekeken? Wie waren je beste klanten? Ook als ZZP’er kan jij aan de slag met ‘Big Data’
Doe iets voor je klanten
Zonder klanten geen bestaansrecht, dat geldt voor elke onderneming, groot of klein. Het eind van het jaar is een goed moment om je klanten te benaderen, ze te bedanken. Dit kan met een attentie, maar ook met een attente mail. Laat weten dat ze waardevol voor je zijn en vraag bijvoorbeeld wat je nog meer voor ze kan doen in 2021.
Maak een afspraak met je boekhouder
Het einde van het jaar nadert en dat geldt ook voor je administratie. Voor elke boekhouder is het begin van het nieuwe jaar een drukke periode. Neem alvast contact op en reserveer tijd. Werk alle losse eindjes van 2020 weg, zodat je met een schone lei 2021 in kan gaan.

VIV werkt mee aan jouw vitaliteit

Met deze 3 tips én deze eindejaar checklist kan jij met een gerust hart naar de afronding van 2019 kijken. Kan je snel alles bij elkaar verzamelen en houd je meer tijd over voor wat jij liever doet: tijd doorbrengen met je klanten, vrienden of familie of jezelf! Terwijl jij aan de vitaliteit voor je cliënten werkt, ondersteunen wij jou in je praktijkvoering en dragen zo graag een steentje bij aan jouw vitaliteit!

VIV wenst jou een goede afronding van 2020 en gunt je de tijd en ruimte om te reflecteren, keuzes te maken en dat te doen wat jij nodig hebt om 2020 goed en vitaal af te kunnen ronden en 2021 fit, gezond en vitaal in te gaan!

ZZP eindejaar checklist — VIV Eindejaar Checklist voor coaches & therapeuten

Lees hier ook tips in onze blogs:
Succesvolle therapeuten
Website eisen voor therapeuten
Marketing tips voor therapeuten
Mindset voor een bloeiende praktijk

6 november 201928 oktober 2020

Website eisen voor therapeuten

Op 1 januari 2016 is de wet Kwaliteit, Klachten en Geschillen Zorg, WKKGZ ingegaan. Dit brengt eisen aan de website met zich mee voor therapeuten en andere zorgprofessionals.

WKKGZ stelt eisen

Aansluiting bij een door het rijk erkende geschillencommissie.
Te beschikken over een procedure huiselijk geweld.
(Een stappenplan hiervoor vind je hier).
Een gratis en onafhankelijke klachtenfunctionaris voor haar cliënten beschikbaar hebben.
De procedure/het stappenplan voor het indienen van een klacht/het benaderen van de klachtenfunctionaris duidelijk vermeld op de website of duidelijk vermelden met een link naar de site van de CAMCoop.

Met de komst van de WKKGZ wordt een website indirect verplicht gesteld, voor iedere zorgverlener. Lees hier meer.
VIV adviseert iedere therapeut informatie over de procedure huiselijk geweld te delen op zijn/haar website en dat je hiernaar handelt te vermelden.
VIV leden zijn net als RBCZ leden verplicht zowel de procedure van huiselijk geweld als de handeling volgens de meldcode huiselijk geweld op hun website te vermelden.

Wat moet er op je website staan?

Om aan de website eisen voor therapeuten te voldoen, moeten de volgende aspecten op je website terug te vinden zijn:

Adresgegevens praktijk.
Bereikbaarheid therapeut (telefonisch, per e-mail).
Bereikbaarheid praktijk: met auto, OV en opgave parkeermogelijkheid.
Registratie gegevens. (Kvk nummer, BTW identificatienummer, AGB codes, registratienummer beroepsvereniging en koepel worden vanwege fraudegevoeligheid geadviseerd niet op je website te plaatsen. Je moet deze registratiegegevens zoals je lidmaatschapsnummer e.d. wel op je factuur vermelden).
Lidmaatschapsvermelding beroepsvereniging(en) en koepelorganisatie. Bij voorkeur met logo en link naar de website van de betreffende organisatie.
Informatie / opleidingen die ten grondslag liggen aan het uitvoeren van de genoemde diensten (bewijs van kennis en kunde en bepalend voor de vakbekwaamheid die de cliënt kan verwachten).
Stappenplan van een klacht vanuit de cliënt.
Beschikbaarheid en benadering klacht-, tuchtrecht en geschillencommissie voor cliënt (zoals hierboven vernoemd).
Meldcode huiselijk geweld. (Zowel de procedure of een verwijzing ernaar, als dat je ernaar handelt).
Betalingswijze van diensten (inclusief eventuele vergoeding door marktpartijen en zorgverzekeraars met duidelijke vermelding van de voorwaarden per vergoeding/ verzekeraar).
Let op: De verantwoording voor een vergoeding van de behandeling ligt niet bij de therapeut, maar bij de cliënt.
Het is niet verplicht je tarief op je website te vermelden als je het op een andere manier open en transparant communiceert. Je tarief dient echter wel voorafgaand aan de behandeling duidelijk te zijn en leg je vast in je informed consent en in je zorgovereenkomst. VIV leden zijn wél verplicht om conform de praktijkcode open, duidelijk en transparant te zijn over tarieven.
Begrijpelijke en ondubbelzinnige informatie over de diensten, of soorten behandeling, zodat de consument voldoende geïnformeerd is om een goede keuze te maken over een te kiezen behandeling, of begeleiding.
De website dient voorzien te zijn van een SSL certificaat (beveiliging).

Belangrijk!

Ten alle tijden geldt dat je website vrij dient te zijn van medische claims!

Op bovenstaande punten van website eisen voor therapeuen wordt tijdens een VIV visitatie zowel gecheckt als door de visiteurs geadviseerd.

Van alle procedures vinden VIV leden een stappenplan of voorbeeld onder de downloads van deze website.

Tips voor jouw website

Met onderstaande tips voldoe je niet alleen aan de website eisen voor therapeuten, maar scoor je ook nog eens met jouw marketing!

Website tip 1
Gebruik taal die je klant begrijpt en je doelgroep aanspreekt. Veel therapeuten schrijven uitgebreid over de therapieën die ze beoefenen of over de opleidingen die ze hebben gevolgd. Hierbij worden vaak vaktermen gebruikt die niet voor iedereen duidelijk zijn. Jouw klant heeft niet jouw vakkennis en zal daarom niet alle vaktermen begrijpen. Een tip is daarom om je woordkeuze goed aan te laten sluiten bij jouw doelgroep. Het verlaagt de drempel voor de websitebezoeker om contact met je op te nemen.
Je website is ook een onderdeel van je marketing.

Website tip 2
De meeste mensen zoeken tegenwoordig vanaf hun mobiele telefoon naar informatie. Zorg dat je website responsive is (mobiel vriendelijk).
Vraagstukken voor de tuchtcommissie vallen niet onder WKKGZ. Dit is aan de beroepsvereniging. De VIV heeft hiervoor al jaren een samenwerking met een betrouwbaar juridisch adviseur. RBCZ-therapeuten dienen gebruik te maken van de tuchtregeling van RBCZ, genaamd TZC.

Lees meer informatie over komende veranderingen in onze vorige nieuwsberichten:
‘Iedere therapeut een eigen klachtenfunctionaris?’

Lees hier meer over marketingtips voor therapeuten

30 oktober 20197 november 2019

Wijziging KOR, Kleine Ondernemers Regeling therapeuten

De KOR (Kleine Ondernemers Regeling) in de btw-regelgeving verandert per 1 januari 2020. In plaats van een belastingvermindering komt er een btw-vrijstelling. Deze kan elke ondernemer gebruiken als je omzet onder de 20.000 euro blijft en mag je in elke rechtsvorm gebruiken.

De KOR is voortaan een keuze, voor iedere rechtsvorm! De keuze moet uiterlijk vier weken voorafgaand aan het belastingtijdvak worden gemaakt. (De periode waarin de vrijstelling van toepassing moet worden). Wil je de nieuwe KOR direct per 2020 laten ingaan? Let dan op dat je jouw verzoek uiterlijk 20 november 2019 hebt ingediend bij de Belastingdienst. Dit kan via het aanmeldingsformulier.

KOR interessant voor mijn praktijk?

Hoe weet je nu of het interessant is om te kiezen voor KOR voor jouw praktijk?
Het is lastig om die vraag met één antwoord dat voor iedereen van toepassing is te beantwoorden. Wanneer je het precies wil weten, benader dan hiervoor jouw boekhouder.

Voor veel therapeuten kan de KOR interessant zijn, omdat zij vooral particulieren als klant hebben en die kunnen geen btw verrekenen.
Bij dezelfde verkoopprijs als vóór gebruik van de nieuwe KOR wordt jouw marge hoger en dat maakt de KOR mogelijk interessant voor jou.

Ga je echter een investering doen? Dan kun je als je de nieuwe KOR gebruikt, de btw op die investering niet verrekenen als voorheffing.

Of heb je in de afgelopen 5 jaren btw op investeringen als voorheffing afgetrokken? Denk dan ook na, want dan krijg je te maken met een herziening van de btw als de afgetrokken btw gedeeld door 5 jaren meer is dan 500 euro. Je moet dat bedrag aan btw dan terugbetalen. (En voor investeringen in onroerend goed reken je dat met 10 jaren).

KOR is een keuze.
Je keuze geldt voor minimaal 3 jaar, of tot je de 20.000 euro omzet overschrijdt.

Dit is wat de Belastingdienst erover zegt

“Doet u op dit moment geen aangifte,
omdat u alleen vrijgestelde prestaties verricht?
Dan verandert er voor u niets.”

Veel therapeuten hebben vrijstelling van btw-verplichting. Heb jij dat ook? Dan verandert er niets en heb je hiervan al een brief ontvangen van de Belastingdienst.

Heb jij (nog) geen brief ontvangen van de Belastingdienst inzake de KOR? En (nu nog) geen vrijstelling van btw? Dan kan het zijn dat je die met de nieuwe KOR ‘automatisch’ per 01-01-2020 krijgt. De nieuwe KOR is namelijk een vrijstelling van btw, mits je minder dan €20.000,= per jaar omzet in jouw praktijk.

Veranderingen die dit met zich meebrengen:

Je doet geen btw aangifte meer.
Je stuurt geen btw-facturen meer. Je hoeft voor de btw zelfs helemaal geen facturen meer te versturen.
Je rekent geen btw meer aan jouw klanten en je trekt de btw die je betaalt ook niet meer af.

Dit is wat de Kamer van Koophandel over KOR zegt

Je kunt de nieuwe KOR pas aanvragen als je ondernemer bent en een btw-identificatienummer hebt.

KVK werkt voor ondernemers — Lees wat de KvK over de KOR veranderingen schrijft

Start je vóór 20 november 2019? Als je aanvraag voor de nieuwe KOR vóór 20 november bij de Belastingdienst binnen is, kun je de nieuwe KOR vanaf 1 januari 2020 toepassen. Je moet dan nog wel aangifte btw indienen over het vierde kwartaal van 2019.
Start je ná 20 november 2019 en vóór 1 januari 2020? De eerstvolgende mogelijkheid om de nieuwe KOR te gebruiken is per 1 april 2020. Je aanvraag moet voor 1 maart 2020 bij de Belastingdienst binnen zijn. Je moet aangifte btw indienen over het vierde kwartaal 2019 en het eerste kwartaal 2020.
Start je op of na 1 januari 2020? De eerstvolgende mogelijkheid om de nieuwe KOR te gebruiken is per 1 april 2020. Meld je uiterlijk 4 weken voor de gewenste ingangsdatum aan bij de Belastingdienst. Je moet aangifte btw indienen over in ieder geval het eerste kwartaal 2020.

Je kunt de nieuwe KOR pas toepassen nadat de Belastingdienst je dat schriftelijk heeft bevestigd.

Je omzet vooraf inschatten

Hoe weet je vooraf 100% zeker dat je onder de omzetgrens van € 20.000,- blijft?
Soms weet je dat écht zeker, maar soms niet. Een schatting maken van je omzet kan hier met dit handige hulpmiddel.

Wat als je boven de € 20.000,= grens uitkomt?

Wat als je boven deze omzetgrens uitkomt? Dan meld je dit bij de Belastingdienst met dit afmeldingsformulier. Bij voorkeur vanaf het moment dat dit je duidelijk wordt en hoor je vervolgens hoe je de administratieve-vrijstelling ongedaan moet maken en wat dit inhoudt voor het betalen/vorderen van je btw.

Je keuze geldt voor minimaal 3 jaar, of tot je de 20.000 euro omzet overschrijdt.

Bronnen:
Blog Accountanders
Belastingdienst
Kamer van Koophandel
Nieuwsberichten VIV
Actualiteiten interne blogs VIV-leden (in te zien na inloggen)

15 oktober 20196 november 2019

ZZP’er krijgt 2e btw nummer

Alle ZZP’ers krijgen een nieuw btw nummer. Een extra btw nummer en iedereen moet hierin voorzien zijn vanaf januari 2020. De belastingdienst is reeds gestart met toekennen van een tweede btw nummer, zodat je als ondernemer alvast aan de slag kan met voorbereidingen, de geldigheid ervan gaat in per 01 januari 2020.

Het huidige btw-nummer is niet passend bij de AVG regels en borgt de privacy van de ondernemer onvoldoende. Het btw-nummer is een persoonlijk en uniek nummer van 14 tekens. Je moet dit nummer vermelden op je facturen en je website, waarmee je aangeeft dat je btw-plichtig bent als ondernemende therapeut. Dit zijn wettelijke eisen.

Het nieuwe btw-nummer moet op je factuur en website
Het bestaande btw-nummer behoud je voor communicatie met de belastingdienst voor je btw-aangifte.

Ben je therapeut en heb je btw-vrijstelling? Dan ontvang je geen nieuw btw-nummer en dien je het bestaande btw-nummer van je facturen te verwijderen.

Zie de update van de belastingdienst d.d. 10 oktober 2019

29 augustus 201929 augustus 2019

Marketing tips voor therapeuten en zorgprofessionals

Hoe actief ben jij met jouw marketing?

Uit ervaring weten we dat de meeste coaches en therapeuten werken vanuit het hart en de zakelijkheid van het ondernemerschap als ‘een noodzakelijk kwaad’ zien. Gelukkig zien we ook dat er verandering in komt, maar het mag nog meer zijn!

Nog steeds hebben de meeste zorgprofessionals en therapeuten marketing en zichtbaarheid van zichzelf en hun praktijk niet op de 1e plaats hebben staan. Sterker nog, het heeft vaak weerstand! Ze zetten hun cliënten voorop. Dat is tenslotte de reden van hun bestaan en de eerste keuze geweest voor dit beroep. De ander helpen, vitaler maken of een steuntje in de rug bieden. En bent niet begonnen met je praktijk om je bezig te houden met reclame, acquisitie, marketing en zelf op de voorgrond staan. Heel begrijpelijk!

En toch is het voor iedere therapeut belangrijk om wél zichtbaar te zijn en zich bezig te houden met marketing. En het kan met minder inspanning dan je denkt! Het gaat nog niet helemaal vanzelf, maar als je het slim aanpakt gaat een deel wel vanzelf. En natuurlijk sta je er niet alleen voor. Ook hierin helpen we je als VIV graag op weg en geven je een aantal tips.

Ook online heb je een deur naar je praktijk

Weet je hoe lang jouw cliënten er over doen voordat ze een eerste afspraak met je maken? Dat kan best lang duren. Wist je dat sommige mensen wel een paar maanden met een visitekaartje rondlopen, voordat ze een afspraak plannen? Ze schamen zich voor hun omgeving, bagatelliseren het probleem of durven hun zorgvraag niet met een onbekende te bespreken.

Wil jij nieuwe cliënten sneller over de drempel krijgen? Ga dan in fasen een verbinding met ze aan. Hoe je dat doet? Door naast de traditionele PR-middelen, zoals foldertjes, slim gebruik te maken van online communicatie.

Jouw online visitekaartje

Denk je nu: oh jé, ik heb net visitekaartjes besteld, wat moet ik daar nu mee?

Schrik niet, je kunt ze gewoon blijven gebruiken. Netwerk je graag? Vooral blijven doen. Geef je presentaties? Ook daar hoef je niet mee te stoppen! Het zijn allemaal manieren om op de radar van nieuwe cliënten te komen. Maar wat doet bijna iedereen, nadat ze voor het eerst iets van je hebben gehoord? Inderdaad, je website bekijken! En tegenwoordig is dat niet alleen op de pc, maar ook via smartphone en tablet. Daarom zorg je voor een up-to-date website die responsive is. Tenslotte is je website je online visitekaartje!

Bouw aan je know-like-trust factor

Bouw vertrouwen op met de mensen die je website bezoeken. Uit ervaring blijkt dat mensen al een tijdje kijken en je volgen, voordat ze zich aan je laten zien of contact met je opnemen. Mensen willen je eerst leren kennen en het duurt even voordat het kennen overgaat in voldoende vertrouwen om een afspraak te maken.

Kortom: is je website-bezoeker getriggerd? Dan wil je natuurlijk niet dat hij of zij de website ‘zomaar’ verlaat. Je wil dat ze verder lezen, geinformeerd raken en vertrouwen krijgen in jou als expert door wat ze zien en horen op je website. Het is makkelijker te realiseren dan je denkt als je slim communiceert.

De volgende tips helpen je verder. Gebruik ze in je blogs op je website of op je sociale media kanalen.

Tip 1: deel je expertise

Je creëert vertrouwen bij mensen door op je website kennis en ervaringen te delen. Bijvoorbeeld in een blog. Ben je bang dat anderen met je kennis aan de haal gaan? Dat is niet nodig. Met het delen van je expertise verklein je de afstand tussen jou en de websitebezoeker. Hebben ze een expert nodig? Dan komen ze toch wel naar jou toe. Ze ‘kennen’ je dan immers al een beetje.

Tip 2: gratis waardevolle informatie

Je kunt informatie ook delen in de vorm van een gratis te downloaden checklist of e-book. Vraag in ruil hiervoor aan je websitebezoeker een e-mail adres achter te laten. En ja, dit adres mag je vervolgens opnemen in je mailinglijst. Verstuur je periodiek een nieuwsbrief? Dan heb je er weer een lezer bij! Handig toch? Weet je niet hoe te beginnen met deze gratis content? Kijk eens op onze website en bij je collega’s en vraag hoe zij het gedaan hebben. Net als jij helpen wij en zij graag!

Tip 3: blijf lekker jezelf

Ga je vooral niet anders voordoen dan je bent! Past iets niet bij je? Doe het dan niet! Natuurlijk mag je een beetje buiten je comfortzone gaan door met reclame en marketing activiteiten jezelf en je werk zichtbaar te maken. Maar jij moet er nog wel in herkenbaar blijven. Ga niet proberen om een ander te zijn.

Tip 4: wijs je bezoeker de weg

Maak het je bezoeker makkelijker door goed zichtbare actiebuttons op je website te gebruiken. Duidelijke ‘call to actions’ Bijvoorbeeld om zich in te schrijven voor je nieuwsbrief, iets aan te vragen of te downloaden of een artikel te delen op Facebook, Twitter, LinkedIn of andere social media kanalen. De websitebezoeker kan deze dan snel aanklikken voordat hij weer verder googlet. Vervolgens blijf je door leuke en interessante berichtjes via social media op het netvlies van je volgers.

Tip 5: Laat je inspireren door ‘het nu’

Weet je niet goed wat je moet posten? Wees je er dan van bewust dat je mensenwerk doet. Je toekomstige cliënten willen vooral een beeld hebben van wat je doet, je kan en waar je voor staat. Maak tussentijds berichtjes van een ervaring die je meteen of later kan gebruiken. Bijvoorbeeld een succesmoment of een dankbaar moment. Wees authentiek door informatie te posten die in jouw taal iets zegt over jezelf of je vak. Maak het niet te ingewikkeld. We hebben het niet voor niets over ‘social media’.

Wil je meer tips die je helpen een bloeiende praktijk te creëren?

Download dan hier ons gratis e-book waarin je de 5 bouwstenen vind voor een bloeiende praktijk!

10 juli 201910 juli 2019

Accreditatie aanvragen

In principe accrediteert de VIV geen bij- en nascholingen.
We hebben echter zoveel verzoeken van leden en instellingen gekregen dat we ons opnieuw gebogen hebben over de mogelijkheden en hebben besloten een uitzondering te maken op éénmalige evenementen zoals congressen, seminars, workshops en jaarlijks terugkerende evenementen en dergelijke.

Belangrijk element om voor accreditatie in aanmerking te komen is dat bij deze dagen een praktijk element, een ervaring aanwezig is. VIV accrediteert géén webinars of scholingen zonder workshop- en/of praktijkgericht ervaringselement.

De accreditatie dient door de organisatie van de scholing aangevraagd te worden en kan niet door bezoekende deelnemers aangevraagd worden.

Wil je als deelnemer dat jouw jaarlijkse scholingsdag geaccrediteerd wordt? Wijs je organisatie dan op deze mogelijkheid en laat ze bij ons een accreditatie aanvragen voor een éénmalige scholing. Meer informatie vinden ze op de pagina ‘Accreditatie aanvragen’

En de eerste accreditatie voor 2019 is binnen:

HSP congres te Reehorst 29 november 2019
Voor VIV leden geldt een korting tot 01 augustus. De kortingscode staat in de nieuwsbrief.

3 juni 20193 juni 2019

BTW vrij factureren voor therapeuten?

Mag jij BTW vrij declareren?

Dat zakelijke gedoe binnen je praktijk daar zit je als zorgprofessional zelden op te wachten. Je bent met je praktijk gestart, omdat je mensen wil helpen, voor ze wil zorgen, ze wil ondersteunen in de vitaliteit van hun leven!

Wil je ontzorgt worden in het uitzoeken van dit soort praktijken? Wordt dan lid van een beroepsvereniging. Bijvoorbeeld VIV die jou als praktijkhouder/therapeut “volledig in de watten legt”, om maar een uitspraak van een VIV-lid te citeren. Natuurlijk doen wij als vereniging ontzettend veel voor onze leden en vinden we het belangrijk dat er zo mogelijk tijd beschikbaar is voor je praktijk en cliënt-uren. Daarom doen we wat we doen en proberen we je zoveel mogelijk van informatie en stappenplannen te voorzien. De VIV ontzorgt je op vele manieren, ook in zaken voor je uitzoeken en de te ondernemen acties reiken we in een stappenplan aan. De stappenplannen en formats zijn alleen beschikbaar voor leden, maar onze kennis delen we graag met iedereen. Deze keer delen we onze informatie over BTW vrij factureren met je.

Recentelijk hebben we ons weer gebogen over het BTW vrij kunnen declareren. Het is en blijft een dingetje. Je hebt er in ieder geval een lange adem voor nodig. De gemiddelde tijd om telefonisch antwoord te krijgen op deze vraag (ja we hebben met meerdere mensen naar de diverse regio’s gebeld) bedraagt ruim 40 minuten. Hun slogan gaat voor nu wel op: de Belastingdient, leuker kunnen we het niet maken ……..

Daar sluiten we ons voor nu even bij aan. Want makkelijk is het niet. En als VIV gaan we een uitdaging niet uit de weg.

Indien je als VIV lid opgenomen bent in het RBCZ register of aangesloten bent bij de RBCZ dan bestaat de mogelijkheid om je facturen BTW vrij te declareren. Zie ‘BTW vrijstelling voor geregistreerde RBCZ therapeuten’. In de bijlage van deze vrijstelling vind je ook de brief van de Belastingdienst waarin wordt bevestigd dat RBCZ leden BTW vrij mogen declareren.

In de Staatscourant d.d. 1 april 2016 staat vermeld dat er BTW vrij gedeclareerd mag worden indien de therapeut in het bezit is van een PSBK of MBK diploma. Maar toch blijft er discussie over het wel/niet btw-vrij mogen factureren.

Hoe kan dat?

Omdat de Belastingdienst in diverse inspecties (regio’s) is verdeeld kan het zo zijn dat voor jou regio andere regels gelden. Het klinkt gek, maar het blijkt waarheid, zo leren onze belcontacten met verschillende regio’s. Neem daarom contact op met de Belastingdienst in jouw regio om te checken of het BTW vrij declareren ook voor jou geldt. Of beter nog, laat je boekhouder dit doen. Die heeft vaak kortere en snellere lijntjes.

Neem geen genoegen met een telefonische toezegging, neem alleen genoegen met een schriftelijke verklaring. Dus: laat het op papier zetten zodat je het zwart op wit hebt! Dit is van groot belang (noodzakelijk) om je werkwijze aan te kunnen tonen bij een eventuele controle van de Belastingdienst. Heb je een boekhouder of een accountant, laat die dan voor jou contact opnemen met de Belastingdienst. Ook hier geldt: laat het zwart op wit zetten!